Lista dat

Odradzające się i rozwijające środowisko twórcze zaczęło napotykać na różne trudności ze strony władz. Ograniczano rolę i zakres działalności Pomorskiego Domu Sztuki równocześnie pojawiły się pomysły powołania nowej instytucji o wymiarze wojewódzkim. W lokalnej prasie trwała dyskusja nad lokalizacją i kształtem przyszłej instytucji, która miałaby stać się „ogniskiem promieniowania kultury”, na całe ówczesne województwo bydgoskie. Jako potencjalną lokalizację dla instytucji z którą wiązano duże nadzieje, sugerowano, m.in.: siedzibę restauracji „Słowianka” (na rogu dzisiejszej ul. Gdańskiej i Al. Mickiewicza), budynek Pomorskiego Domu Sztuki (po rozbudowie) oraz dawny gmach Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” przy ul. Toruńskiej 30. Ostatecznie instytucję powołano do życia pod koniec 1954 roku jako Wojewódzki Dom Kultury Związków Zawodowych, który obok m.in. Klubu Międzynarodowej Prasy i Książki oraz Klubu Pracowników Kultury, miał częściowo przejąć, po Pomorskim Domu Sztuki, zadanie integracji lokalnego środowiska artystycznego.

Dyrektor instytucji w 1954 roku

Urodziła się w 1921 r. w miejscowości Stryj (ob. Ukraina), gdzie ukończyła Żeńskie Prywatne Liceum Ogólnokształcące im. Królowej Jadwigi. W 1945 r. osiedliła się w Krzyżu Wielkopolskim, gdzie pełniła funkcję instruktora zespołów teatralnych. W kolejnych latach, pracowała jako kierownik świetlicy w Gliwicach oraz instruktor artystyczny w Poznaniu. Następnie, w 1951 roku, została skierowana, przez Okręgową Radę Związków Zawodowych, do Bydgoszczy, gdzie pełniła funkcję instruktora artystycznego, kierownika wychowania kulturalno-oświatowego oraz pierwszego dyrektora Wojewódzkiego Domu Kultury. Nowopowstałą instytucją kierowała dość krótko, bo już w sierpniu 1955 roku, miało miejsce przekazanie urzędu Józefowi Podgórecznemu. Irena Rubczak pozostała pracownikiem bydgoskiego domu kultury do 1967 roku, ale już jako instruktor i kierownik w dziale artystycznym. Publikowała również artykuły o tematyce kulturalnej w Biuletynie WDK.

Dyrektor instytucji w 1955 roku

Urodził się w 1900 r. we wsi Kociubińczyki (ob. Ukraina). Od 1922 roku pracował jako nauczyciel na Polesiu, jednocześnie dając się poznać jako aktywny społecznik. Założył: Ochotniczą Straż Pożarną, Koło Ligi Obrony Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej oraz bibliotekę publiczną. Po wojnie zaangażował się w szereg inicjatyw kulturalnych i piastował wiele kierowniczych stanowisk. Szczególnie zasłużył się dla rozwoju lokalnego czytelnictwa. Był m.in.: dyrektorem Wojewódzkiej Delegatury Spółdzielni Wydawniczo-Oświatowej „Czytelnik” (w Lublinie, a potem w Bydgoszczy), kierownikiem Wojewódzkiej Ekspozytury „Domu Książki”, oraz długoletnim dyrektorem Biblioteki Miejskiej w Bydgoszczy. Był również członkiem licznych stowarzyszeń, m.in.: Zarządu Głównego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki, prezesem Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy, oraz współzałożycielem i przewodniczącym Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. Stanowisko dyrektora Wojewódzkiego Domu Kultury piastował przez kilka miesięcy od jesieni 1955 do stycznia 1956 roku.

Dyrektor instytucji w 1956 roku

Członkini Prezydium Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych, pełniła swoją funkcję, podobnie jak jej poprzednik Józef Podgóreczny, tylko przez kilka miesięcy, od stycznia do czerwca 1956 roku.

Dyrektor instytucji w latach 1956-1960

Urodził się w 1931 r. w Bydgoszczy. W 1953 r. ukończył studia z zakresu muzealnictwa i konserwatorstwa, na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Państwową Szkołę Pracy Społecznej w Toruniu, na Wydziale Administracyjno-Samorządowym. W czerwcu 1956 roku Zbigniewowi Czerskiemu powierzono kierowanie Wojewódzkim Domem Kultury. Nowy dyrektor dokonał przebudowy i adaptacji siedziby instytucji przy ul. Toruńskiej dla potrzeb przedsięwzięć kulturalno-oświatowych. W 1958 roku powołał do życia kino „Adria”, które dysponowało salą na ponad 520 miejsc. Zorganizował Dział Instrukcyjno-Metodyczny, który był odpowiedzialny m.in. za szkolenia pracowników w sektorze kultury i oświaty. Zbigniew Czerski zainicjował również (w 1958 roku) wydawanie Biuletynu Wojewódzkiego Domu Kultury. Stanowisko dyrektora WDK piastował do końca października 1960 r.

W roku 1956 na mocy zarządzenia Ministerstwa Kultury i Sztuki wszystkie domy , wszystkie domy kultury w kraju przeszły w gestię rad narodowych. Wtedy też Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy podjęło uchwałę przekształcającą dawną placówkę związkową w Województki Dom Kultury, podległy już Wydziałowi Kultury PWRN.

18 marca 1958 otwarto Kino „Adria”, w odróżnieniu od sieci kin państwowych, funkcjonując jako kino domu kultury, było tzw. kinem społecznym. Realizowano wówczas wiele przedsięwzięć filmowych takich jak: festiwale, przeglądy, maratony filmowe, seminaria wojewódzkie i ogólnopolskie. Sporo ofert "Adria" kierowała do bardzo młodej widowni. Wspomnieć tu należy choćby Festiwal Filmów dla Dzieci "SEMAFOR" (1983r.), „Wakacje z filmem”, poranki filmowe, kino lektur szkolnych. Przez szereg lat, "Adria" była też kinem studyjnym. Od 1976 roku do 1990 prowadziła nieprzerwanie Dyskusyjne Kluby Filmowe. W latach 1976 do 1983 był to akademicki DKF "BEANUS", skupiający młodzież bydgoskich uczelni, głównie Wyższej Szkoły Pe¬dagogicznej. Począwszy od 1984 roku do 1990 powstaje i działa prężnie DKF "ADRIA" prowadząc dwie sekcje: sekcję dla nauczycieli ( 200 osób ) i sekcję młodzieżową (250 osób). Przez krótki okres działa również trzecia sekcja, sekcja dziecięca. Prawdziwym przełomem w dziejach "Adrii" staje się rok 1993. Wówczas to, w kwietniu tego właśnie roku (16.04.93r.) zamontowano w niej naj¬nowocześniejszą aparaturę nagłaśniającą DOLBY STEREO SR., aparaturę umożliwiającą stereofoniczne odtwarzanie ścieżek dźwiękowych filmu. Rok 1997 to kolejna znacząca inwestycja w kinie – wyposażono je w nowoczesną aparaturę tzw. pętlę induktofoniczną,, aparaturę umożliwiającą odbiór dźwiękowy filmu i przedstawień teatral¬nych osobom niedosłyszącym. Niemożliwość porozumienia się WOK i Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” doprowadziła do oddania kina "ADRIA” na podstawie wyroku sądowego przez naszą placówkę T.G. „Sokół” w marcu 1999 r.

Dyrektor instytucji w latach 1960-1967

Urodził się w 1921 r. w Bydgoszczy. Był członkiem Polskiej Partii Robotniczej i Związku Walki Młodych. Na przełomie lat 40. i 50. XX wieku pracował w bydgoskim Komitecie Wojewódzkim PZPR, jak zastępca kierownika Wydziału Kultury. W 1952 r. ukończył studia na Wydziale Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od 1955 r. piastował stanowisko dyrektora administracyjnego w Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Uprawiał publicystykę kulturalną. Swoje teksty drukował na łamach „Kalendarza Bydgoskiego”. W 1960 roku został mianowany dyrektorem Wojewódzkiego Domu Kultury.

W roku 1963 jednostka uzyskała uprawnienia kontrolno-nadzorcze w stosunku do ówczesnych powiatowych domów kultury i stała się dla nich instytucją nadrzędną.

Zmiana schematu organizacyjnego placówek działających na niwie kultury wymusiła reorganizację form działania Wojewódzkiego Domu Kultury w Bydgoszczy. Wysiłki kadry WDK ukierunkowano na opracowanie metodyki działań dla jednostek podległych, wdrażanie tej metodyki oraz instruowanie i szkolenie personelu jednostek terenowych. Poważnym elementem pracy były też czynności kontrolne w stosunku do jednostek podporządkowanych. Działalność środowiskowa i organizowanie imprez dla bydgoszczan stanowiło zadania o charakterze drugoplanowym.

Dyrektor instytucji w latach 1967-1977

Urodził się w 1930 r. w Słonimie (ob. Białoruś). Po wojnie osiadł, wraz z rodziną, w Żninie. W 1953 r. ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Poznańskim.W 1967 roku przeniósł się do Bydgoszczy i objął stanowisko dyrektora Wojewódzkiego Domu Kultury. Janusz Księski przeprowadził generalny remont instytucji w ramach którego zmodernizowane zostało kino „Adria”. Nową amfiteatralną widownię wyposażono w miękkie fotele dla widzów, nowoczesną aparaturę projekcyjną i panoramiczny ekran.W 1976 roku Księski zainaugurował, w WDK-u, działalność akademickiego Dyskusyjnego Klubu Filmowego „BEANUS” (funkcjonującego do 1983 roku i skupiającego młodzież z bydgoskich uczelni). Po odejściu z Wojewódzkiego Domu Kultury, w latach 1977-81, pełnił funkcję zastępcy dyrektora Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy.

Początki ruchu na rzecz Seniorów na terenie Bydgoszczy sięgają lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. W tym czasie zaczęły powstawać pierwsze Kluby Seniora. Pod koniec lat sześćdziesiątych na terenie byłego Województwa Bydgoskiego działało ich w sumie niemal pięćdziesiąt. Jednym z najstarszych jest Klub Seniora „Złota Jesień”, którego działalnośc rozpocżęła się 7.11.1968 roku. Założycielami klubu byli trzej seniorzy, panowie: Pieczyński, Sznurowski oraz Moskwa. Klub od początku był bezpośrednio związany z Wojewódzkim Domem Kultury w Bydgoszczy, ze strony instytucji organizowali go Leon Kowalski oraz Tytus Frelichowski przy współpraccy z Polskim Komitetem Pomocy Społecznej oraz Polskim Związkiem Emerytów, Rencistów i Inwalidów. Więcej informacji na stronie Klubu.

W roku 1976 w WDK powstaje filia Państwowego Zaocznego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych w Warszawie. Zadaniem było podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników zatrudnionych w placówkach kulturalno-oświatowych, zapoznanie z naukowymi podstawami pracy kulturalno-oświatowej i wdrażanie do samokształcenia. Funkcję kierownikiem od 1978 roku pełniła Teresa Dudowa.

Dyrektor instytucji w latach 1977-1980

Urodził się w 1940 r. w Chełmnie. W 1971 roku ukończył studia pedagogiczne na Uniwersytecie Łódzkim. W Wojewódzkim Domu Kultury po raz pierwszy pracę podjął w 1964 r. jako kierownik Działu Dokumentacji. Sześć lat później, jako starszy instruktor, kierował Działem Szkolenia i Doskonalenia Zawodowego. W 1975 roku został kierownikiem Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego w Bydgoszczy. Stanowisko dyrektora WDK objął w 1977 roku. Chociaż najpoważniejszym zadaniem instytucji przy ul. Toruńskiej była koordynacja działań i nadzór nad pracą dawnych powiatowych domów kultury (przekształconych w filie WDK w wyniku reformy administracyjnej z 1975 roku), to cały czas rozwijano ofertę kulturalną skierowaną do mieszkańców Bydgoszczy i okolic. W trakcie kadencji Ryszarda Szwedowskiego zainicjowano Ogólnopolski Przegląd Artystycznego Ruchu Seniora, który odbywa się do dziś

Przegląd odbywa się od 1979 roku. Jest to impreza o profilu artystycznym i metodycznym obejmująca swoim zasięgiem wszystkie województwa. Początkowo w cyklu trzy letnim od 1994 r. odbywa się co dwa lata, do roku 2019 poprzedzały go eliminacje wojewódzkie. Od 2016 roku przegląd ma charakter międzypokoleniowy. Od 2018 roku wykonawcy (soliści, duety, grupy lub zespoły) mogą zaprezentować program w jednej z sześciu przestrzeni twórczych: folklor, taniec, muzyka, teatr, fotografia i literatura, rywalizując o Grand Prix im. Tytusa Frelichowskiego. Celem przeglądu jest zaprezentowanie dorobku artystycznego Seniorów i ludzi młodego pokolenia. Więcej informacji na stronie ARSu, zobacz również wideo rozmowę o początkach przeglądu

W roku 1982 instytucja otrzymała nazwę Wojewódzki Ośrodek Kultury w Bydgoszczy. Wraz ze zmianą nazwy zadania jednostki zostały rozszerzone o nadzór i opiekę nad pracą zakładowych i spółdzielczych placówek kultury oraz koordynację działań w zakresie edukacji dzieci i młodzieży.

Przegląd Amatorskiej Tkaniny Unikatowej organizowany jest co dwa lata. Pierwsza wystawa pokonkursowa miała miejsce 17 września 1983 roku w ówczesnej siedzibie instytucji przy ul. Toruńskiej 30. Bydgoskie biennale to unikatowe w skali kraju przedsięwzięcie. Na konkurs nadsyłane są prace wykonane różnymi technikami tkackimi, od tkaniny artystycznej po ludową. W konkursie mogą brać udział tylko twórcy nieprofesjonalni bez ograniczeń wiekowych. Bogaty materiał nadsyłany na każdą edycję Przeglądu obejmuje pejzaże, martwe natury, sceny rodzajowe, kompozycje abstrakcyjne. Wybrane przez jury tkaniny można oglądać na wystawie pokonkursowej.

Teatr Tańca Gest powstał w kwietniu 1985 roku. W czasie 33-lat działalności doczekał się 5 składów, które zrealizowały ponad 120 choreografii, w tym: spektakle tańca współczesnego, spektakl parateatralno-baletowy, musicale, widowiska tematyczne oraz miniatury i etiudy w technikach jazz, modern-jazz i taniec współczesny. Zespół koncertował m.in. we Francji, na Węgrzech, we Włoszech, w Chorwacji i na Ukrainie. „Gest” jest laureatem wielu konkursów ogólnopolskich, zdobywcą nagród na festiwalach międzynarodowych a prowadząca zespół Małgorzata Wójcik została odznaczona licznymi nagrodami w tym tytułem „Zasłużony dla kultury polskiej”.

Inicjatorem tego wydarzenia był animator środowiska ludzi złotego wieku, Tytus Frelichowski. Oprócz niego w organizację Przeglądu zaangażował się również ówczesny dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Kultury oraz pomysłodawca nazwy „Babie Lato”, Edward Witkowski. Celem nowoutworzonej inicjatywy było „zaprezentowanie dorobku zespołów artystycznych działających w klubach seniora oraz pokazanie twórczości”. Pierwsza edycja „Babiego Lata” odbyła się w dniach 6-7 września 1986 roku. Ostatnia XIX edycja miała miejsce 9 czerwca 2019. Więcej informacji na stronie przeglądu

W 1987 roku został utworzony pierwszy dział poświęcony działaniom na rzecz seniorów. Sekcja Metodyczna Klubów Seniora i Osób Niepełnosprawnych Z czasem zmieniła nazwę na Pracownię Działań na Rzecz Seniorów i Osób Niepełnosprawnych, w 2014 roku zmieniła nazwę na Pracownię Integracji Międzypokoleniowej i rozszerzyła zakres swojej działalności kierując ofertę również do najmłodszych odbiorców. Dział nieprzerwanie od 1996 roku prowadzi najstarszy w mieście Uniwersytet Trzeciego Wieku oraz organizuje największy przegląd kierowany do seniorów – Ogólnopolski Przegląd Artystycznego Ruchu Seniora ARS.Więcej informacji na stronie działu

Ogólnopolskie Literackie Spotkania Pokoleń to przedsięwzięcie z wieloletnią tradycją, będące okazją spotkań środowiska literackiego i poetyckiego z całej Polski. Co roku, tradycyjnie we wrześniu, do Pałacu w Kobylnikach koło Kruszwicy na artystyczną ucztę zjeżdżali autorzy wierszy wyłonieni w drodze konkursu poetyckiego. Imprezie udawało się przez cały okres swego istnienia zachować rzeczywisty wielopokoleniowy charakter. 81 lat i 20 lat, to najstarszy i najmłodszy wiek uczestników „Spotkań Literackich”. Idea ich okazywała się atrakcyjna zarówno dla twórców z dorobkiem, jaki i tych autorów, którzy rozpoczynali swoją przygodę z poezją.Ogólnopolskie Literackie Spotkania Pokoleń organizowali: Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, Robotnicze Stowarzyszenie Twórców Kultury w Bydgoszczy. Współorganizatorzy: Centrum Kultury i Sportu „Ziemowit” w Kruszwicy, Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna im. Stanisława Przybyszewskiego w Kruszwicy, Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu, „Kwartalnik Artystyczny. Kujawy i Pomorze” oraz PTTK Odział Nadgoplański w Kruszwicy.Ogólnopolskie Literackie Spotkania Pokoleń były współorganizowane przez Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy aż do roku 2019. Po przerwie są nadal kontynuowane przez Robotnicze Stowarzyszenie Twórców Kultury a ich koordynacją niezmiennie zajmuje się Krystyna Wulert, wieloletni, dziś już emerytowany, pracownik naszej instytucji i prezes RSTK Oddział Bydgoszcz.

Celem ustawy o samorządzie terytorialnym z dnia 8 marca 1990 roku było ograniczenie władzy centralnej i przekazanie jej w ręce samorządów. Wpłynęło to diametralnie na sposób działania instytucji – Wojewódzki Ośrodek Kultury przestał być instytucją nadrzędną i pełnić nadzór nad placówkami terenowymi.

WOK nadal pełni funkcje o charakterze instrukcyjno-metodycznym, realizuje zadania w dziedzinie wychowania, edukacji dzieci i młodzieży oraz co najważniejsze, przygotowania społeczeństwa do aktywnego uczestnictwa w kulturze. Instytucja nie ma już natomiast wpływu na formy działań i kierunki rozwoju terenowych placówek kultury. Pozostając w relacjach partnerskich z instytucjami w regionie Wojewódzki Ośrodek Kultury pełni rolę integracyjną. Organizuje cykliczne spotkania, gdzie omawiane są aktualne problemy i możliwa jest wymiana doświadczeń, prowadzące niejednokrotnie do wspólnych przedsięwzięć.

Galeria powstała 13 kwietnia 1991. Początkowo mieściła się w siedzibie instytucji w przy ul. Toruńskiej w sali nr 4. Od 1998 roku przeniosła się tymczasowo na ul. Poznańską 8, od 8 grudnia 2000 roku przez 14 lat jej siedzibą był Stary Rynek. W 2014 roku ponownie znalazła się w siedzibie instytucji, pod jej nowym adresem przy placu Kościeleckich 6. Uroczyste otwarcie nastąpiło jednak dopiero w tłusty czwartek, 12 lutego 2015 roku. Przestrzenią wystawową stał natomiast Salon Hoffman, w którym pierwsze otwarcie wystawy nastąpiło 30 czerwca 2015. Była to wystawa malarstwa Edwarda Dwurnika i Ryszarda Koska. Galeria jest działem KPCK, który prowadzi przeglądy i konkursy: Ogólnopolski Konkurs Amatorskiej Tkaniny Unikatowej (od 1986), Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Teofila Ociepki (od 1996), Wojewódzkie Obrzędy Teatrów Ludowych, Śpiewaków i Gawędziarzy oraz organizuje coroczny Jarmark Świętojański w centrum Bydgoszczy (od 1990). Galeria prowadzi zajęcia plastyczne będące uzupełnieniem stałych form edukacyjnych dla seniorów, prowadzi sprzedaż dzieł sztuki i wyrobów rękodzielniczych oraz działalność wystawienniczą w przestrzeni Salonu Hoffman. Więcej na stronie Galerii

Potrzeba dokumentacji dóbr kultury materialnej na terenie dawnego województwa bydgoskiego zadecydowała, że w 1992 roku powołana do życia została Pracownia Dziedzictwa Kulturowego (obecna nazwa od 2015 r.). Pracownia prowadzi badania historyczno-konserwatorskie. Jest autorem serii wydawniczych: „Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu”, przewodników „Kierunek Kujawsko-Pomorskie”, zeszytów „Miniwyprawy Kujawy i Pomorze” oraz zbiorów studiów, będących podsumowaniem organizowanych przez instytucję Ogólnopolskich Konfernecji naukowych poświęconych architekturze. Pracownia Dziedzictwa Kulturowego organizuje i prowadzi cykliczne prelekcje oraz pełni rolę koordynatora Europejskich Dni Dziedzictwa w województwie kujawsko-pomorskim.

Pracownia Ceramiki w instytucji powstała w roku 1994 za kadencji Elżbiety Czerskiej. Jej inicjatorem i prowadzącą zajęcia oraz kursy przez 30 lat była Adriana Witucka.

Centrum Informacji Kulturalnej jako samodzielna jednostka organizacyjna Wojewódzkiego Ośrodka Kultury powstało 3 kwietnia 1995 roku. Pomysł powołania takiego działu w strukturach WOK zrodził się w środowisku pracowników i działaczy kulturalnych miasta i ówczesnego województwa bydgoskiego. Zadaniem działu było gromadzenie informacji o wydarzeniach z Bydgoszczy i regionu, o istniejącej infrastrukturze kulturalnej oraz zespołach artystycznych, stowarzyszeniach kulturalnych a także wydawnictwach i periodykach kulturalnych. W 2000 roku CIK połączył się z Działem Promocji (aktualnie Dział Marketingu Kultury). Od 2016 roku gromadzone informacje o ofercie kulturalnej województwa przekazuje na prowadzonym przez instytucję portalu www.kulturawzasiegu.pl.

„Kwartalnik Artystyczny. Kujawy i Pomorze” powstał w 1993 roku. W latach od 1995 do 2021 roku wydawcą pisma było Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, w styczniu 2022 roku rolę wydawcy przejęła Książnica Kopernikańska w Toruniu.

Pierwsze numery „Kwartalnika” ukazały się pod auspicjami Teatru Polskiego w Bydgoszczy. Redaktorem naczelnym jest Krzysztof Myszkowski. W piśmie, adresowanym do miłośników literatury, publikowane są zarówno wiersze, proza, eseje, szkice, recenzje i noty. Na łamach pisma wypowiadają się najwybitniejsi pisarze. Kwartalnik Artystyczny publikuje również najciekawsze utwory debiutantów. Powstają numery tematyczne i monograficzne. Na łamach periodyku publikowali między innymi: Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert, Tadeusz Różewicz. Wśród autorów gościli również: Jan Błoński, Gustaw Herling-Grudziński, Kazimierz Hoffman, Ryszard Kapuściński, Stanisław Lem, Artur Międzyrzecki, Julia Hartwig, Julian Kornhauser, Ryszard Krynicki.

Uniwersytet Trzeciego Wieku prowadzony przez instytucję jest najstarszym w mieście. O jego utworzenie zabiegali: z ramienia instytucji – Zenobia Frelichowska ze stronu uczelni (ówcześnie WSP) prof. Roman Ossowski. W momencie największego zainteresowania przy uczelni otwarto kolejną grupę słuchaczy aby odciążyć instytucję. W momencie największego zainteresownia winauguracji uczestniczyło ponad 800 słuchaczy a zajęcia odbywały się w salach Multikina. Po podzieleniu się na dwa osobne podmioty KPCK realizuje edukację pod nazwą Kujawski Uniwersytet Trzeciego Wieku.

Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu to periodyk naukowy wydawany jest przez Praacownię Dziedzictwa Kulturowego KPCK od 1996 roku. Publikacje związane są tematycznie z ochroną dóbr kultury, historią sztuki, zabytkoznawstwem, archeologią i etnografią regionu bydgoskiego. Młodszym wydawnictwem ukazującym się corocznie od 2016 roku, są „Przewodniki z serii: Kierunek Kujawsko-Pomorskie” – bogato ilustrowane opracowania proponują odkrywanie dziedzictwa naszego województwa podążając kolejnymi szlakami tematycznymi, są to m.in.: Kapliczki przydrożne, Zamki gotyckie, Dwory i pałace. Serię przewodników uzupełnia seria „Miniwyprawy”, zeszytowe wydania skoncentrowane wokół wybranych zagadnień dotyczących Bydgoszcz i regionu. Pracownia jest również wydawcą Zbiorów Studiów „Architektura Miast XIX i XX wieku”, które podsumowują organizowane przez instytucję cykliczne Ogólnopolskie Konferencje Naukowe. Zobacz wszystkie wydawnictwa instytucji.

Założeniem konkursu od początku powstania była szeroka prezentacja amatorskiej twórczości z kręgu malarstwa intuicyjnego - naiwnego - Art Brut, wychwycenie nowych, ciekawych zjawisk i osobowości twórczych w tym nurcie plastyki. Szczególnie zależało nam na pracach cechujących się szczerością i autentycznością wypowiedzi. Do konkursu dopuszczone zostały prace z dziedziny malarstwa o dowolnej technice i tematyce. Więcej na stronie konkursu

Warsztat Terapii Zajęciowej jest placówką przeznaczoną dla osób z niepełnosprawnością intelektualną i fizyczną, dla których w ramach codziennego pobytu prowadzona jest rehabilitacja społeczna oraz zawodowa.

Działa od 1997 roku, a jego organizatorem jest Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury. Zajęcia w Warsztacie prowadzone są dla 25 uczestników, posiadających orzeczenie o niepełnosprawności. Celem prowadzonej terapii jest usprawnianie codziennego funkcjonowania w zakresie społecznym, emocjonalnym i poznawczym uczestników. Warsztat prowadzi pracownie o zróżnicowanym profilu: ceramiczną, artystyczną, krawiecko rękodzielniczą, ogrodniczą i ogólnorozwojową. Realizacja celów terapeutycznych odbywa się również za pośrednictwem różnorodnych form terapii w tym zajęć z psychologiem, pedagogiem, rehabilitantem. W ramach rehabilitacji zawodowej i społecznej organizowane są wycieczki. Prace podopiecznych prezentowane są na wystawach oraz kiermaszach świątecznych. WTZ jest również organizatorem Międzywarsztatowego Konkursu Umiejętności Osób Niepełnosprawnych W 2024 roku przypada jubileuszowa 20. edycja tej imprezy, która integruje wszystkie warsztaty działające na terenie Bydgoszczy.

W 1989 roku Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” wznowiło swoją działalność. Władze stowarzyszenia postanowiły odzyskać zakupiony przed wojną budynek przy ul.x Toruńskiej 30. Pomimo zapłaty przed wojną wyłącznie jednej raty za nieruchomość, po 7 latach procesów, ogłoszono wyrok korzystny dla T.G. „Sokół” i WOK zmuszony był opuścić dotychczasową siedzibę. Większość działów instytucji przeniosła się na ulicę Ikara 12 do budynku po przedszkolu, natomiast Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej oraz Centrum Informacji Kulturalnej trafiły do kamienicy przy ul. Poznańskiej 8. Był to niewątpliwie najtrudniejszy okres w historii instytucji a temat sporu sądowego i kontrowersyjnego wyroku wielokrotnie pojawiał się na łamach prasy. W artykułach prasowych czytamy również o szansach na przejęcie przez WOK budynku przy ulicy Gdańskiej 20 (obiekt w omawianym okresie był budynkiem administracyjnym Opery Nova).

Kolejna reforma administracji kraju wprowadziła z dniem 1 stycznia 1999 roku nowy zasadniczy trójstopniowy podział terytorialny państwa, którego jednostkami są gminy, powiaty i województwa. Reforma połączyła województwa bydgoskie, toruńskie i włocławskie tworząc jedno – kujawsko-pomorskie. Nowym organizatorem instytucji zostaje Samorząd Województwa a instytucja podlega bezpośrednio Departamentowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Ogólnopolskie Konfrontacje Zespołów Tanecznych to konkurs organizowany przez Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w latach 2000-2018 (łącznie 18 edycji). Jazz, modern, taniec współczesny i klasyczny, hip-hop, street dance, taniec nowoczesny, to niektóre techniki tańca, które prezentowane były przez wykonawców z całej Polski. Popularnością wśród młodych wykonawców cieszyły się również miniatury, etiudy i inscenizacje taneczne. Coroczne edycje konfrontacji gromadziły ok. 300 tancerzy – 30 zespołów . Dziecięce i młodzieżowe zespoły walczyły o zwycięstwo w swojej kategorii wiekowej i tanecznej, ponadto przyznawane były również nagrody dla choreografa oraz za osobowość sceniczną. Przegląd odbywał się w gościnnych progach Kinoteatru Adria

28 maja 2001 instytucja rozpoczyna nowy rozdział w siedzibie przy pl. Kościeleckich 6, gdzie funkcjonuje do dzisiaj. Budynek, który wielu mieszkańców Bydgoszczy pamięta jeszcze jako przychodnię niestety nie zapewnia odpowiedniego zaplecza do organizacji wydarzeń. Pomieszczenia pozwalają na organizację pracy biurowej pracowni merytorycznych oraz niewielkich spotkań. Do momentu dobudowania wielofunkcyjnego Salonu Hoffman (2015), większość aktywności zostaje wyniesionych poza mury instytucji. Spotkania literackie organizowane są w bibliotece, a nawet salkach domu katechetycznego. Organizowane od lat przeglądy i konkursy odbywają się w zaprzyjaźnionych instytucjach w Bydgoszczy i regionie, m.in. w Świeciu, Żninie, czy Solcu Kujawskim.

Pierwsza edycja festiwalu odbyła się w 2002 r. w bydgoskim klubie „Savoy z inicjatywy Jacka Herzberga i Pawła Kranca. Na początku festiwal miały charakter regionalny, który wynikał z przyjętych założeń – prezentacji najlepszych zespołów działających w województwie kujawsko-pomorskim. Od 2004 roku Bydgoski Festiwal Bluesowy stał się imprezą ogólnopolską, o otwartej formule gwarantującej zróżnicowany pod względem stylistycznym program – od country bluesa, poprzez boogie i urban blues, do blues-rocka. W kolejnych edycjach festiwal gościł czołówkę polskich zespołów bluesowych, występowali m.in.: Mira Kubasińska, After Blues, Jan Skrzek, Śląska Grupa Bluesowa, Elżbieta Mielczarek, Kasa Chorych, Cree, Zdrowa Woda, Nocna Zmiana Bluesa, Tortilla, Green Grass, Szulerzy, Partyzant, Boogie Boys.

Festiwal Sztuki Ulicznej Buskers to festiwal odbywający się w przestrzeni miasta ukazujący odmienne tradycje wykonawców, pochodzących z różnych kultur. Na kilkudniową imprezę składały się m.in. koncerty, pokazy, przedstawienia i happeningi i popisy cyrkowe. Pierwsza edycja odbyła się w roku 2008, impreza doczekała się 6 edycji. Od roku 2014 kontynuowana była przez Fundację Mandragora pod nazwą Miedzynmarodwoy Festiwal Sztuki Ulicznej Busker Fest

6 kwietnia 2009 Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego podjął uchwałę o zmianie nazwy instytucji.

Wnioskowana przez dyrektor Marzenę Matowską zmiana nazwy miała na celu przypisanie Ośrodkowi rozpoznawalnej nazwy własnej, która miała go wyróżniać spośród innych tego typu instytucji na terenie kraju. Człon „Stara Ochronka” nawiązywał do zabytkowej siedziby budynku, w której aż do początku lat 50. XX wieku mieściło się schronisko dla niemowląt.

Konfrontacje Teatrów Dziecięcych Teatr bez granic to okazja dla młodych entuzjastów teatru do przeżycia swojej pierwszej przygody ze sceną. Prezentowane przedstawienia to małe formy realizowane w różnych konwencjach i technikach teatralnych. Corocznie gościmy około 200 małych aktorów. Prezentacje konkursowe uzupełniają omówienia warsztatowe dla instruktorów oraz imprezy towarzyszące dla dzieci i młodzieży. Prezentacje finałowe do 2017 roku miały miejsce w sali widowiskowej Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji w Świeciu nad Wisłą, od roku 2018 gospodarzem i współorganizatorem imprezy jest Soleckie Centrum Kultury a od roku 2022 Centrum Kultury i Sztuki w Sępólnie Krajeńskim.

Uroczyste otwarcie nastąpiło 30 czerwca 2015 i było połączone z wernisażem malarstwa Edwarda Dwurnika i Ryszarda Koska.

Budowę wielofunkcyjnego salonu zainicjowała ówczesna dyrektor Marzena Matowska. Realizacja inwestycji, jej rozbudowa i oddanie do użytku nastąpiło za czasów kolejnego dyrektora Macieja Puto. Nowa przestrzeń pozwoliła instytucji na realizację kameralnych wydarzeń we własnej siedzibie. Kameralna przestrzeń jest dziś miejscem m.in. wykładów, koncertów, spektakli i wystaw. Wiecej informacji o Salonie Hoffman.

Konkurs poetycki im. Kazimierza Hoffmana o statuetkę KOS-a adresowany jest do autorów, którzy w roku poprzedzającym wydali swój tom poetycki. Ma na celu promocję wyróżniających się poetów i ich twórczości. Książki do Konkursu mogą być zgłaszane przez każdą osobę fizyczną, osobę prawną, jeżeli w jej ocenie książka zasługuje na udział w Konkursie, w szczególności przez: członków kapituły konkursu, autorów, wydawnictwa, instytucje kultury, media o charakterze literackim. Więcej informacji na stronie konkursu

Dyrektor instytucji w latach 1980-1987

Urodził się w 1938 roku w Chełmnie. Swoją przygodę z instytucjami kultury rozpoczął w 1956 roku od pracy w Powiatowym Domu Kultury w Lipnie. Pracował również jako instruktor tańca. W 1975 roku przeniósł się do Bydgoszczy, aby objąć kierownictwo Miejskiej Poradni Instrukcyjno-Metodycznej przy Wydziale Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego w Bydgoszczy. W 1980 roku powierzono mu stanowisko dyrektora Wojewódzkiego Domu Kultury. W 1982 roku wraz z poszerzeniem kompetencji WDK-u (który stał się odpowiedzialny m.in. za działalność: placówek zakładowych, placówek spółdzielczości mieszkaniowej i organizacji młodzieżowych), z inicjatywy dyrektora Witkowskiego miała miejsce zmiana nazwy instytucji na Wojewódzki Ośrodek Kultury. W kwietniu 1985 r., powstał zespół taneczny pn. Teatr Tańca „Gest” (działał do 2018 r.). W 1983 r. odbył się pierwszy Przegląd Amatorskiej Tkaniny Unikatowej.

Dyrektor instytucji w latach 1988-1989

Urodził się w 1956 roku w Żninie. Studiował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy i na Uniwersytecie Warszawskim. W 1981 roku podjął pracę w Żnińskim Domu Kultury, i został jego dyrektorem. Wojewódzkim Ośrodkiem Kultury kierował w latach 1988-1989. Po powrocie do Żnina pracował kolejno jako: szef ośrodka wypoczynkowego w Wenecji k/ Żnina, dyrektor Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie oraz, w latach 2002-2004 piastował stanowisko burmistrza Żnina. Był również redaktorem naczelnym pisma „Baszta”. Andrzej Rosiak jest postacią niezwykle zasłużoną dla swojego rodzinnego miasta i regionu.

Dyrektor instytucji w latach 1989-1990

Urodziła sięw 1936 r. w miejscowości Klonowa. Tytuł magistra zdobyła w 1959 r. na Uniwersytecie Warszawskim, specjalizacja pracownik kulturalno- oświatowy. Pracę w Wojewódzkim Ośrodku Kultury rozpoczęła 23 sierpnia 1961 r. i nierozerwalnie pozostała tu na różnych stanowiskach do 30 marca 1991 r. W styczniu 1976 r. została kierownikiem Działu Szkolenia Programowania i Organizacji Pracy, w maju tego roku zastępcą dyrektora. W 1978 r. mianowana na Kierownika Międzywojewódzkiego Ośrodka Dydaktycznego zaocznego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych w Bydgoszczy. W 1979 r. została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi. 1 października 1989 r. mianowana przez Wojewodę bydgoskiego na dyrektora, działała do 1991 r. Mimo krótkiego stażu jako dyrektor Teresa realizowała bardzo ambitne plany. M.in. w 1989 r. zawarła umowę z warszawską spółką, która udostępniała do kina Adria filmy ambitne. Utworzone zostało nauczycielskie i młodzieżowe Dyskusyjne Kółko Filmowe (DKF). W tym czasie były też pierwsze plany zmiany nazwy placówki.

Dyrektor instytucji w latach 1990-1991

Urodziła się w 1942 r. w Warszawie. We Wrocławiu studiowała polonistykę, a następnie pracowała jako wizytator w tamtejszym Kuratorium Oświaty i Wychowania. Do Bydgoszczy przyjechała w 1989 roku i podjęła pracę jako konsultant ds. literacko-wydawniczych Teatru Polskiego. W listopadzie 1990 roku została powołana na dyrektora Wojewódzkiego Ośrodka Kultury. Pragnąc usprawnić funkcjonowanie instytucji powołała Dział Marketingu i Reklamy. Była inicjatorką cyklu koncertów pn. Bydgoskie Spotkania Jazzowe oraz comiesięcznego biuletynu – Wojewódzkiego Informatora Kulturalnego. Za jej kadencji, 13 kwietnia 1991 r. została otwarta Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej. Dyrektor Czerska była również pomysłodawczynią Kwartalnika Artystycznego (wydawanego od 1993 r.) oraz – wspólnie z ówczesnym Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, Maciejem Obrębskim – powołania do życia Pracowni Dokumentacji Zabytków (działającej od stycznia 1992 r.).

Dyrektor instytucji w latach 1992-1997

Urodziła się w 1941 r. w Urzędowie. Ukończyła Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Bydgoszczy. Pracę w Wojewódzkim Ośrodku Kultury rozpoczęła w 1982 r. jako instruktor ds. zakładowych i spółdzielczych domów i ośrodków kultury. W 1991 r. awansowała, kolejno: na stanowisko zastępcy dyrektora, a następnie pełniącego obowiązki dyrektora. W styczniu 1992 r. została desygnowana na dyrektora instytucji. W czasie trwania kadencji Jolanty Kacprzykowskiej przeprowadzono gruntowną modernizację kina „Adria”, które powoli zaczęło przekształcać się w jednostkę o charakterze komercyjnym. W 1993 roku została zamontowana nowoczesna aparatura nagłaśniająca. Cztery lata później w kinie zainstalowano, kolejną nowoczesną aparaturę, tzw. pętlę indukcyjną umożliwiającą odbiór dźwiękowy filmów osobom niedosłyszącym. W 1995 roku, w strukturach WDK-u powstało Centrum Informacji Kulturalnej, którego zadaniem było gromadzenie informacji o wydarzeniach z Bydgoszczy i regionu. Rok później, przy ul. Toruńskiej, powołano do istnienia, pierwszy w Bydgoszczy, Uniwersytet Trzeciego Wieku (obecnie funkcjonujący jako Kujawski Uniwersytet Trzeciego Wieku). W tym samym roku, wspólnie z Bydgoskim Towarzystwem Twórców Ludowych i Nieprofesjonalnych, został zorganizowany pierwszy Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Teofila Ociepki. Odbyła się również pierwsza edycja ogólnopolskiego konkursu taneczno-plastycznego pn. „Brekowisko” (organizowany do 1998 r.). W ostatnim roku (1997) kadencji dyrektor Kacprzykowskiej utworzono Warsztat Terapii Zajęciowej, który nadal działa przy ul. Toruńskiej 28 i prowadzi zajęcia dla osób niepełnosprawnych.

Dyrektor instytucji w latach 1997-2008

Urodziła w 1958 r. w Żninie. W 1981 r. ukończyła studia z zakresu etnografii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W Wojewódzkim Domu Kultury zaczeła pracę w 1984 r. Do jej obowiązków należała m.in. opieka nad amatorskim ruchem artystycznym na terenie województwa bydgoskiego. W 1997 r. powierzono jej pełnienie obowiązków dyrektora. Maria Sobczak musiała się zmierzyć z poważnymi wyzwaniami logistyczno-organizacyjnymi, gdy Wojewódzki Ośrodek Kultury został zmuszony do opuszczenia swojej dotychczasowej siedziby przy ul. Toruńskiej 30. Pomimo nowych, bardzo trudnych warunków lokalowych (większość działów została przeniesiona na ul. Ikara 12, a Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej oraz Centrum Informacji Kulturalnej na ul. Poznańską 8) dyrektor Sobczak nie zrezygnowała z organizacji cyklicznych imprez. W 2000 roku Wojewódzki Ośrodek Kultury został przeniesiony do swojej obecnej lokalizacji na Plac Kościeleckich 6. Chociaż warunki lokalowe uległy poprawie, większość wydarzeń: festiwali, koncertów, czy spotkań autorskich, organizowana był nadal w zaprzyjaźnionych instytucjach w Bydgoszczy i jej okolicach. Za kadencji Marii Sobczak został zainicjowane Ogólnopolskie Konfrontacje Zespołów Tanecznych (łącznie w latach 2000-2018 odbyło się 18 edycji) oraz Bydgoski Festiwal Bluesowy (realizowany w latach 2002-2011).

Dyrektor instytucji w latach 2008-2011

Urodziła się w 1959 roku w Bydgoszczy. Ukończyła studia polonistyczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy oraz studia podyplomowe z wiedzy o teatrze, filmie i telewizji oraz z zakresu scenopisarstwa na Uniwersytecie Gdańskim. Stanowisko dyrektora WOK-u objęła w 2008 roku. W kolejnym roku instytucja zmieniła swoją nazwę na Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki „Stara Ochronka”, która miała nawiązywać do dawnej funkcji zabytkowej siedziby instytucji, gdzie prowadzono ośrodek szpitalny dla niemowląt. Podczas kadencji dyrektor Matowskiej WOKiS stał się bardziej obecny w przestrzeni internetu. Ośrodek przystąpił do projektu e-Kultura, który zapewniał wsparcie pod względem infrastruktury teleinformatycznej. Został uruchomiony Wirtualny Informator, w postaci cyklicznego newslettera oraz infolinia kulturalna, stanowiąca rozbudowany, telefoniczno-internetowy system informacji i promocji. Marzena Matowska zainicjowała nowe cykliczne wydarzenia: Międzynarodowe Spotkania Artystów Ulicznych Buskers Festiwal (odbyło się 6 edycji) i Kolędarium Polskie oraz włączyła instytucję w obchody Europejskich Dni Dziedzictwa. Siedziba WOKiS-u uzyskała status zabytku, co pozwoliło na późniejsze objęcie obiektu progrem rewitalizacji i pozyskanie środków na ten cel. Powstał również projekt rozbudowy instytucji o nową salę wystawienniczo-koncertową. W 2011 r. Marzena Matowska została powołana na pełnomocnika prezydenta Bydgoszczy ds. polityki kulturalnej. W tym samym roku objęła stanowisko dyrektora Miejskiego Ośrodka Kultury, które pełni do dziś.

Dyrektor instytucji w latach 2011-2015

Urodził się w 1966 r. Sosnowcu. W 1995 roku uzyskał dyplom bydgoskiej Akademii Muzycznej na Wydziale Wokalno-Aktorskim. Ukończył również Podyplomowe Studia Administracji i Zarządzania na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz Studia Menedżerów Kultury w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. W 2011 roku objął stanowisko dyrektora Wojewódzkiego Ośrodka Kultury i Sztuki Zainicjował cykl konferencji skierowanych dla kadry zarządzającej instytucjami kultury pn. „Manager Kultury MK21” (dotychczas odbyło się 10 edycji). Był pomysłodawcą cyklu plenerowych koncertów „Z balkonu Święcickiego”. Przeprowadził kompleksowy remont i rozbudowę siedziby instytucji, w wyniku której WOKiS wzbogacił się o nową, wielofunkcyjną salę wystawienniczo-koncertową zdolną pomieścić blisko 100 osobowe audytorium. Za jego kadencji, w 2014 r., po raz kolejny została zmieniona nazwa instytucji, na: Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy (KPCK). W 2015 r. Maciej Puto objął stanowisko dyrektora Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy, które sprawuje do dnia dzisiejszego.

Na wniosek dyrektora Macieja Puto, już 23 czerwca 2014 r. Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego podjął uchwałę zmieniającą nazwę instytucji na Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. Choć tu ciekawostka – wnioskowana nazwa brzmiała „Instytut Kultury im. Andrzeja Szwalbego”.

Dyrektor instytucji od 2016 roku

W Wojewódzkim Ośrodku Kultury i Sztuki pracuje od 2011 roku. Stanowisko dyrektora objęła w 2016 roku. Zanim stanęła na czele KPCK od wielu lat związana była w bydgoską kulturą. Pracowała w Miejskim Ośrodku Kultury w Bydgoszczy, jako szefowa działu programowego, organizując wydarzenia między innymi w kultowej niegdyś Kawiarni Artystycznej Węgliszek oraz w Pałacu Nowym w Ostromecku. Przez kilka lat zatrudniona była w Galerii Miejskiej BWA. Jest pomysłodawczynią m.in. Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Kazimierza Hoffmana o statuetkę KOS-a oraz cyklu „Piękna nasza Polska cała” przybliżającego kulturę mniejszości etnicznych i etnograficznych w Polsce. Za kadencji Ewy Krupy została znacząco poszerzona oferta wydawnicza instytucji. Pojawiły się, cyklicznie wydawane, przewodniki z serii „Kierunek Kujawsko-Pomorskie” oraz seria „Mini wyprawy. Pomorze i Kujawy”.