Historia Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy
Historia sięga stycznia 1954 r., kiedy powstał Wojewódzki Dom Kultury Związków Zawodowych z siedzibą w gmachu przy ul. Toruńskiej 30 w Bydgoszczy. Już w grudniu 1956 roku na bazie powyższej placówki związkowej powołano Wojewódzki Dom Kultury, którego działalność koncentrowała się wokół zagadnień instrukcyjno-metodycznych. W późniejszych latach WDK stał się instytucją nadrzędną, nadzorującą pracę merytoryczną placówek kulturalno-oświatowych ówczesnego województwa bydgoskiego, co wyrażało się w inspirowaniu poczynań kulturalnych, szkoleniu pracowników i działaczy kultury. W okresie tym WDK mógł poszczycić się również szeroką ofertą programową skierowaną do środowiska bydgoskiego. Organizował i współorganizował takie imprezy jak: Zjazd Pisarzy Ziem Zachodnich i Północnych, Festiwal „Sztuka Faktu”, Ogólnopolska Giełda Pomysłów, Ogólnopolski Przegląd Amatorskiego Ruchu Seniora „ARS”, szereg cykli edukacyjnych dla dzieci i młodzieży, i innych inicjatyw z których część realizowana jest do dnia dzisiejszego.
W lipcu 1982 r. nastąpiła zmiana nazwy instytucji na Wojewódzki Ośrodek Kultury przy zachowaniu dotychczasowego zakresu działań. Kolejna zmiana – tak w układzie merytorycznym jak i organizacyjnym – nastąpiła w roku 1990 roku w związku z wprowadzeniem Ustawy o Samorządzie Terytorialnym. Wówczas to uległa likwidacji cała sfera nadzoru, zmieniając relacje WOK-u z mniejszymi placówkami regionu w układ partnerski.
W 2001 r. WOK otrzymał nową siedzibę przy Pl. Kościeleckich 6. W maju 2009 roku nastąpiła kolejna zmiana nazwy instytucji, która brzmiała: Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki „Stara Ochronka” w Bydgoszczy. Człon „Stara Ochronka” nawiązywał do zabytkowej siedziby budynku, w której aż do początku lat 50. XX w. mieściło się schronisko dla niemowląt.
23 czerwca 2014 r. decyzją Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki „Stara Ochronka” zmienił swoją nazwę na Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy.
Budynek przy placu Kościeleckich 6 w Bydgoszczy (siedziba Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy od roku 2001) został wzniesiony w latach 1908–1909 r. jako zakład leczniczy dla niemowląt. Powstał z inicjatywy Vaterländische Frauenverein (Ojczyźnianego Związku Kobiet). Bardzo duża śmiertelność wśród niemowląt, spowodowana szczególnie przez ostre choroby zakaźne, zapalenie płuc i biegunki sprawiła pilną potrzebę usprawnienia opieki medycznej. Śmiertelność wśród niemowląt w 1908 r. w Bydgoszczy wynosiła 22 %, a w Niemczech sięgała aż 30 %. Cesarzowa niemiecka Augusta Wiktoria wystąpiła z apelem o budowanie w większych miastach specjalnych żłobków dla niemowląt (Säulingsheime), w Bydgoszczy inicjatywa cesarzowej trafiła na podatny grunt. Szybko powstała specjalna fundacja, która postawiła sobie za cel budowę szpitalnego żłobka połączonego z kuchnią ludową dla ubogich. Magistrat przekazał nieodpłatnie działkę budowlaną przy obecnym pl. Kościeleckich (ówczesnym Hann von Weyhern Platz), obok istniejącej już szkoły i fary ewangelickiej. Do pisemnego nadania tejże działki dołączony był projekt budowlany rzeczonego zakładu, sporządzony przez miejskiego radcę budowlanego Karla Meyera. Środki na budowę w wysokości 60 000 marek przekazał bogaty rentier bydgoski, Julius Berger. Na jego osobiste życzenie zakład ów nazwano imieniem cesarzowej – Auguste-Viktoria-Heim. Na parterze budynku znalazła miejsce kuchnia dla ubogich, z jadalnią dla 100 osób. Piętro zajmował ośrodek dla niemowląt będący niewielkim, 25 łóżkowym szpitalem z 3 salami chorych, oszkloną werandą, tarasem, kuchnią, łazienką, mieszkaniem dla siostry przełożonej i piastunek. Na poddaszu zlokalizowano pralnię, suszarnię oraz pokój dla personelu pomocniczego. Uroczyste poświęcenie budynku odbyło się 2 kwietnia 1909 r., a 1 lipca szpital rozpoczął swoją działalność. Do szpitala, który rychło zaczęto zwać kliniką dla małych dzieci (Kleinkinder Klinik), przyjmowano chore niemowlęta z ubogich rodzin nie tylko z Bydgoszczy, ale także z dalszych regionów, np. z Prus Zachodnich, Śląska czy Brandenburgii. Rocznie opieką obejmowano około 130 małych pacjentów. Przy ośrodku utworzono także poradnię dla samotnych, niedoświadczonych matek, w której na polecenie magistratu raz w tygodniu wydawano mleko i przeprowadzano badania profilaktyczne. Podczas I wojny światowej organizowano także kursy pielęgniarskie. Wśród pracujących tu lekarzy znaleźli się dr Elimar Schendell i dr Hermann Dietz. Po I wojnie światowej istnienie odrębnego ośrodka szpitalnego dla niemowląt nie było już konieczne. Jego rolę przejął oddział dziecięcy w szpitalu św. Floriana. Pilną była natomiast potrzeba stworzenia schroniska dla porzuconych, nieślubnych dzieci. Magistrat uznał, że schronisko takie można by stworzyć w budynku ośrodka dla niemowląt. Wydzierżawiono więc obiekt od Niemieckiego Stowarzyszenia Kobiet (Deutscher Frauenverein) i zorganizowano tu schronisko dla niemowląt do 2 roku życia. W schronisku zatrudniono 6 sióstr miłosierdzia, 5 służących, 2 uczennice i palacza, później również mamki do karmienia piersią. Rocznie przebywało tu około 140 dzieci. Nadzór nad ośrodkiem pełnili kolejno: dr Antoni Nowiński i dr Franciszek Nowicki. W 1939 r. Niemcy przywrócili w budynku ośrodek dla niemowląt, a po II wojnie światowej obiekt nadal służył lecznictwu: w latach 1945–1946 mieściła się tu Stacja Opieki nad Matką i Dzieckiem. Potem na krótki czas zmieniono jego funkcję – budynek przez kilka miesięcy zajmowało wojsko, a przez następne kilka lat służył celom mieszkalnym. W latach 1951–2000 znajdowała się tu Specjalistyczna Poradnia Dziecięca działająca w ramach Centralnej Wojewódzkiej Poradni Ochrony Macierzyństwa i Zdrowia Dziecka. W 2000 r. budynek zmienił funkcję, mieści się tu siedziba Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy.
Źródła: Boguszyński M., Od warsztatu balwierskiego do Szpitala Klinicznego. Z kart historii bydgoskiego lecznictwa, Bydgoszcz 2008. “Bromberger Zeitung”, R. 1907, 1909, 1911 Saran A., Aus der Friedensarbeit des Vaterländischen Frauenvereins in Bromberg, “Aus dem Posener Lande”, Jg. 1913, s. 308 – 313. Sprawozdania Zarządu Miejskiego 1920 – 1939
