„Gorsety” kobiet. Pomiędzy stereotypami a codziennością w bydgoskiej prasie międzywojennej – wystawa
Dlaczego jesteśmy takie? Miłe – niemiłe, pracowite – bierne, prące do celu i stojące w miejscu? Spełnione i niespełnione? Posłuszne, ambitne, wesołe, zrozpaczone, usłużne, ciekawe świata, narzekające… Jakie znaczenie ma to, co nam się wbija do głów jako zasady, stereotypy i zwyczaje, których nie wolno złamać, nad którymi nie wolno nawet debatować? Dlaczego przyjmujemy na wiarę, że tradycje i normy, kiedyś, przez nie wiadomo kogo wymyślone, są ważniejsze od naszych uczuć, odczuć, marzeń i planów? Od osobistego spełnienia? I że zawsze tak było, i że tak być musi? Dlaczego – choć kobiety zrzuciły gorsety już dawno – zmuszone jesteśmy zdejmować je wciąż od nowa? – pyta pomysłodawczyni, Małgorzata Grosman.
Niesamowita wiwisekcja narracji o kobietach w dwudziestoleciu międzywojennym, przeprowadzona na chłodno z dziennikarskim profesjonalizmem. Obraz? Jest wielobarwny i czarny, pokreślony, ale mocny. Kojarzą się tu słowa z wiersza Portret kobiecy Szymborskiej: „Zmieniać się, żeby tylko nic się nie zmieniło. / Słaba, ale udźwignie. / Czyta Jaspersa i pisma kobiece. / Nie wie, po co ta śrubka i zbuduje most”. Czy rozwój i upływ czasu ograniczają manipulację, czy tylko przyjmuje ona nowe formy – oswojone bądź skryte?
Małgorzata Grosman, z wykształcenia pedagożka, z zawodu dziennikarka. Wiele lat pracowała w „Gazecie Pomorskiej” w Bydgoszczy. Pisała o przedsiębiorstwach, bankach i przestępczości gospodarczej. Później zajęła się zupełnie inną tematyką – zaczęła pracować dla miesięczników poświęconych zdrowiu, medycynie i farmacji. Ponieważ jest miłośniczką kryminałów napisała dwie powieści kryminalne, których akcja osadzona jest w międzywojennej Bydgoszczy: Mord na Zimnych Wodach i Horoskop zbrodni. Jest również autorką publikacji poświęconej historii Ostromecka, zatytułowanej Ostromecko w opowiadaniach i podcastów Bydgoski firtel, czyli kultura międzywojnia. Wydała też opowieść o bydgoszczankach doby międzywojnia Bydgoszcz jest kobietą, która stała się impulsem do stworzenia wystawy „Gorsety” kobiet.
—
Autorka wystawy: Małgorzata Grosman, projekt graficzny: Daria Wojnicka, współpraca z ramienia KPCK: Alicja Dużyk. Ekspozycja odbywa się w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. Dofinansowano z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.