Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu – Zeszyt nr 4

Nakład wyprzedany. Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu – Zeszyt nr 4 dostępny jest w wersji elektronicznej w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej – kliknij tutaj

Kolejny 4 zeszyt jaki obecnie Państwu prezentujemy zawiera problematykę dotyczącą nie tylko Bydgoszczy, ale i obszaru obecnego województwa kujawsko-pomorskiego. Zespół autorski składający się z pracowników Pracowni Dokumentacji i Popularyzacji Zabytków oraz z innych placówek naukowo-badawczych Bydgoszczy i regionu przygotował dla Państwa obszerny materiał, który mamy nadzieję zainteresuje nie tylko specjalistów ale i osoby pasjonujące się historią kultury I sztuki. Obecny zeszyt w przeciwieństwie do poprzednich edycji zawiera stosunkowo dużo informacji związanych z regionem. Tradycyjnie jednak rozpoczynamy od Bydgoszczy.

W swojej ponad 7 letniej pracy naukowo-badawczej sięgamy do mało znanych dokumentów ukazujących zagadnienia wcześniej nie poruszane. Takim przykładem jest problematyka architektoniczno-urbanistyczna, która w trakcie tegorocznych prac nad „Studium historyczno-konserwatorskim śródmieścia Bydgoszczy” objęła rejon Placu Weyssenhoffa i okolice ulicy Sielanki. Przybliżamy Państwu historię i ideę zabudowy w tej części miasta, a istotnym uzupełnieniem jest zaprezentowany udział tzw. „berlińczyków” na przykładzie twórczości Heinricha Seelinga. Ponadto kontynuujemy tematykę bydgoskich pomników ukazując rys historyczny niezachowanego monumentu cesarza Wilhelma II. Mamy nadzieję, że zaprezentowanym materiałem, wzbogaconym interesującymi ilustracjami, przełamiemy dotychczasowe milczenie związane z rozwojem Bydgoszczy podczas zaboru pruskiego.

Tematykę malarstwa omawiamy na przykładzie postaci Franciszka Konitzera związanego z Bydgoszczą i Pomorzem oraz na późnośredniowiecznym fresku w farze golubskiej. Okres średniowiecza zawarty w tym zeszycie przedstawia nieliczne przykłady rzeźby gotyckiej z jej rozmieszczeniem na terenie Kujaw i ziemi dobrzyńskiej.

Problematyka regionu to również zagadnienia archeologiczne związane z ochroną dziedzictwa archeologicznego realizowanego przez Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy oraz prace badawcze w dolinie fordońskiej. Natomiast odkrycia dokonane na terenie Żnińskiego Ostrowa jak i w Kałdusie k/Chełmna są uzupełnieniem średniowiecznej karty w poznaniu dziejów tych dwu miejscowości. Końcowym artykułem z regionu jest tekst związany z kompleksem pałacowo-parkowym w Ostromecku gdzie skorygowane zostały błędne analogie z Ostromęczynem. W drugiej połowie 1998 roku zespół Pracowni Dokumentacji i Popularyzacji Zabytków rozpoczął prace badawcze nad dziejami i architekturą Nakła nad Notecią. Bezpośrednią przyczyną była 700 -letnia rocznica nadania praw miejskich przypadająca w bieżącym, 1999 roku. Dała ona przyczynek do bardziej szczegółowego poznania historii tego jednego z najstarszych miast Krajny. W trakcie prac odkryliśmy liczne materiały archiwalne, które wcześniej nigdy nie były analizowane i publikowane. Po kilkumiesięcznych badaniach rozpoczęte zostały przygotowania do prezentacji zebranego materiału. Bezpośrednią okazją była sesja naukowa, która z dużym udziałem Pracowni D i PZ zaprezentowała ciekawe fakty z rozwoju przestrzennego i architektonicznego Nakła n/Notecią. Pełny tekst zaprezentowany będzie w osobnej formie wydawniczej przygotowywanej przez Muzeum Ziemi Krajeńskiej w Nakle. W obecnej 4 edycji „Zeszytu” jak i w następnych będziemy się starali przybliżyć mało znane fakty związane z Bydgoszczą i nowym województwem.

Życzymy przyjemnej lektury
Krzysztof Bartowski

BYDGOSZCZ

• MAREK ROMANIUK, Pomnik konny cesarza Wilhelma I w Bydgoszczy
• DARIA BRĘCZEWSKA – KULESZA, Bydgoskie realizacje Heinricha Seelinga
• BARBARA CHOJNACKA, Franciszek Konitzer – malarz, grafik, konserwator i pedagog. Szkic do biografii
• MARIA GRZYBOWSKA, ZOFIA WERNEROWSKA, Przyczynki do historii architektury zespołu naukowych Instytutów Rolniczych w Bydgoszczy
• BOGNA DERKOWSKA – KOSTKOWSKA, O założeniu Sielanki – bydgoskiego miasta ogrodu

REGION

• JOLANTA I JÓZEF ŁOSIOWIE, Ochrona dziedzictwa archeologicznego w działalności Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy
• JOLANTA I JÓZEF ŁOSIOWIE, Badania archeologiczne w dolinie fordońskiej
• ROBERT TOMASZEWSKI, O drewnianej zabudowie Żnińskiego Ostrowa
• LECH ŁBIK, Święty Bruno z Kwerfurtu a relikty wczesnośredniowiecznego kościoła grodowego w Kałdusie koło Chełmna
• WITOLD GARBACZEWSKI, „Modlitwa Chrystusa w Ogrójcu” – późnośredniowieczny fresk z kościoła św. Katarzyny w Golubiu – Dobrzyniu
• GRZEGORZ J. BUDNIK, Rzeźba gotycka na Kujawach i Ziemi Dobrzyńskiej – próba analizy rozmieszczenia na tle uwarunkowań historycznych
• EMANUEL OKOŃ, Ostromecko, czy Ostromęczyn? Z badań źródłowych nad Ostromeckiem

KOMUNIKATY

• Sesja naukowa „Rozwój przestrzenny i architektoniczny Nakła nad Notecią