Wybór wierszy Kazimierza Hoffmana „gaśniemy w magii”

Zbiór wierszy gaśniemy w magii powstał jako wydawnictwo towarzyszące drugiej edycji Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Kazimierza Hoffmana „KOS”. Od 2020 roku Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury jest opiekunem oraz wyłącznym właścicielem praw do twórczości Hoffmana. Książka jest początkiem procesu udostępniania dzieł najbardziej uznanego bydgoskiego poety, który znalazł swoje miejsce wśród najwybitniejszych przedstawicieli liryki w Polsce. 

Nota redakcyjna

Wybór wierszy Kazimierza Hoffmana gaśniemy w magii składa się z utworów pochodzących z pierwszych wydań jego kolejnych tomów, począwszy od debiutanckiego zbioru z 1960 roku aż po ostatni, ogłoszony na kilka miesięcy przed śmiercią poety. W skład tej książki wchodzą wiersze z tomików: Trzy piętra domu (1960), Zielony jesteś (1964), Rousseau (1967), Drzewo obiecane (1971), Litera (1977), Wiersze wybrane (1978), Powrót (1982), Dwanaście zapisów (1986), Trwająca chwila (1991), Stary człowiek przed Poematem (1999), Dziesięć prób tematu (2001), Kos i inne wiersze (2003), Drogą (2004), A-dur (2007), Znaki (2008). W publikacji zachowano oryginalną pisownię i interpunkcję, akcentując tym samym jej dokumentalny charakter. Przypisy pochodzą od autora.
Za podstawę wydania utworów niniejszego wyboru przyjęto więc pierwodruki książkowe tekstów. Niektóre z nich, po wcześniejszych publikacjach, autor Przenikania wielokrotnie poprawiał, zanim nadał im zadowalający go kształt artystyczny i wtedy ponownie umieszczał w kolejnych tomach w zmienionej postaci, niekiedy też wprowadzał inny tytuł. Szczegółowa prezentacja odmian i redakcji tekstów, ilustrująca specyfikę procesu twórczego poety, zasługuje na odrębną publikację krytyczną z wyczerpującym komentarzem, obejmującą dzieła wszystkie Kazimierza Hoffmana. Można było oczywiście przyjąć inne prawa wyboru, wprowadzić inne zasady redakcyjne, np. unowocześnienie ortografii, każda jednak zasada wydania pociąga za sobą odmienne cele i rezultaty poznawcze. Dobór tekstów jest wynikiem naszych indywidualnych preferencji; w wielu wypadkach chodziło o przybliżenie wierszy posiadających walor osobisty – w kontekście utworów wyrażających zasadnicze wątki światooglądu poety.

Kompozycja wyboru zachowuje porządek chronologiczny. (Wyjątkiem jest otwierający niniejszą edycję utwór Nad Safoną, do którego Kazimierz Hoffman szczególnie był przywiązany). Taki układ wierszy w ich pierwotnej postaci i redakcji prezentuje wieloaspektową ewolucję tej liryki, jej wewnętrzną historię. Składają się nań wiersze różnorodne pod względem tematycznym i o wielorakich rozwiązaniach wersyfikacyjnych, leksykalnych i składniowych. Należy jednak podkreślić, że poeta wypracował swój własny model wiersza i odrębny styl. Wybór oparty na pierwodrukach pozwala ocenić jego stopniową krystalizację, a następnie konsekwencję zastosowania.

Tytuł antologii gaśniemy w magii to cytat z wiersza *** (i coraz częściej…), który pochodzi z tomu Litera (1977). Wskazuje on na dwa aspekty poezji autora Znaków. Po pierwsze na towarzyszącą poecie świadomość nieustannego odchodzenia, „gaśnięcia” rzeczy i postaci tego świata, i – po wtóre – na postrzeganie tego świata jako tajemnicy („magii”), do której człowieczy wysiłek intelektualny i duchowy może tylko przybliżać. Istnienie pozostanie nieprzeniknione.

Od 2020 roku Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury, pielęgnujące pamięć o poecie, jest organizatorem Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Kazimierza Hoffmana „KOS”. Imprezy kulturalne, poświęcone nie tylko literaturze, odbywają się w Salonie Hoffman. Wyłączne prawa autorskie, dzięki staraniom pracowników instytucji, do wszystkich dzieł Kazimierza Hoffmana, a także licznych po nim pamiątek posiada Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury. Wydanie wyboru wierszy gaśniemy w magii to inicjatywa Ewy Krupy – Dyrektora KPCK w Bydgoszczy. Towarzyszy on drugiej edycji Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Kazimierza Hoffmana. Laureatką pierwszej była Urszula Kozioł.

Grzegorz Kalinowski, Robert Mielhorski

 

Wydawnictwo dostępne w sprzedaży od 5 czerwca 2021 roku można zakupić bezpośrednio w Kujawsko-Pomorskim Centrum Kultury w Bydgoszczy w cenie 35 zł lub zamawiając je e-mailowo: sekretariat@kpck.pl

Zbiór zawiera następujące wiersze Kazimierza Hoffmana:

• Nad Safoną
• Trzy piętra domu
• Staff
• Piosenka
• Z baroku
• Epizod na drodze
• Węszenie
• Seneka
• Na temat Sisleya
• Rousseau
• Benn
• 1964
• Głos przywołujący stary motyw
• W drodze do Matarieh
• Mann. Późna nowela
• *** (Wspaniała zieleń…)
• Powiedzieć
• Z Księgi Jozuego
• *** (i coraz częściej…)
• Matka artysty
• Udział artystów
• Bruegel, zapis
• *** (Jak późne słońce…)
• Schelling u końca swych dni
• Parandowski
• Tleń
• Kruki w locie
• Koda
• Strofa
• Dwoje ludzi o zmierzchu
• Na brzegu
• Pound
• Stary człowiek przed Poematem
• Do Krzysztofa Nowickiego
• Sam
• Stwardnienie rozsiane
• Taśma dla N. Fragmenty
• Waga
• Kos
• Dyptyk
• Skąd
• Na ucho
• Dary
• Z hospicjum
• Szron
• Czerń
• Pisarstwo
• Elegia
• Beckett. Tybinga
• Z Edmonda Jabésa
• Dar
• Z nagrań dla N.
• Nad Ósmą Elegią
• Czekanie
• Smukała
• Jutrznia
• Znaki
• *** (Cytaty z przeszłości…)
• Nad kartką
• Do siebie
• *** (wieża ze światła…)